จุลจักร เป็นตำแหน่งทางโหราศาสตร์ หมายถึงการที่ดาวพระเคราห์ สถิตยในราศีตรงกันข้ามราศีมหาจักร การจะอาศัยตำแหน่งของจุลจักรต้องอาศัยองค์ประกอบของดาวเข้าร่วมธาตุกันอย่างน้อยสองดวง คือ การโยคกัน หรือ การเล็ง จึงบันดาลให้เกิดผลเต็มที่ ถ้าตำแหน่งจุลจักรดาวลอยในชะตาราศีเพียงดวงเดียวไม่เข้าร่วมธาตุกัน ผลคุณย่อมไม่เกิดขึ้น
ดาวอาทิตย์ (๑) สถิตย์ในราศีมังกร และมีดาวราหู (๘) ร่วมเล็งอยู่ในราศีกรกฎ จะเป็นดาวพระเคราะห์ที่ช่วยให้เจ้าชะตา ประสบความสำเร็จในการใช้เล่ห์เลี่ยมของนักสู้ทุกวิถีทาง พวกนักพนันขันต่อ นักการเมือง และพวกพ่อค้า มีปฏิกิริยาไหวพริบที่เฉียวฉลาด มีความสามารถของนักประดิษฐ แต่ไม่ชอบสังคมชั้นสูง ชอบคลุกคลีกับกับคนชั้นต่ำ พูดจาขวานฝ่าซากทำนองไม่เข้าหูคน ติดเอะอะโวยวาย
ดาวจันทร์ (๒) สถิตย์ในราศีตุลย์ และมีดาวพุธ (๔) สถิตย์ราศีกุมภ์ทำมุมตรีโกณฑ์ร่วม โดยเฉพาะชะตาชายจะเป็นดวงที่ตก ถังข้าวสาร ถ้าจะมีภรรยามักจะยึดหลักการที่ว่าต้องเป็นผู้มีฐานะสูงกว่าและดีกว่าเท่านั้น ส่วนสตรีใดก็ตามหากเผอิญได้มาพบชายที่มีดาวในชะตาดังกล่าวนี้แล้วมักตกเป็นเหยื่ออยู่เสมอไป
และราศีเมถุนที่มีศุกร์สถิตย์อยู่ทำมุมตรีโกณฑ์อีกมุมหนึ่ง ลักษณะของเจ้าชะตาไม่พ้นจำพวกพระเอกลิเก อุดมด้วยของกินชายเฟือยอย่างบริบูรณ์ทีเดียว
ดาวจันทร์ (๒) ที่สถิตย์ในราศีตุลย์ ลอย ๆ โดดเดียวโดยไม่มีดาวพระเคราะห์ใดเข้ากุมหรือทำมุม จะเป็นพระจันทร์ใต้เขาพระสุเมรุ ชีวิตจะคนโดดเดียวมักสันโดด เป็นคนมักน้อยไป
ดาวอังคาร (๓) ในราศีมีน โดยตำราบูรพาจารย์ว่าไว้อังคารสถิตย์ราศีมีนมักหาคุณงามความดีได้ค่อนข้างยาก แต่ถ้าหากอังคารที่สถิตย์ในราศีมีนนี้ มีราศีเรือนมุมที่ตรีโกณฑ์ อันได้แก่ราศี กรกฎ (ราหู), พิจิก (เสาร์) หรือโยคหลัง ได้แก่ราศีมังกร (อาทิตย์) ดาวใดดาวหนึ่งร่วมกับดาวอังคารที่สถิตย์ในราศีมีนแล้ว ไม่ว่าลัคนาจะสถิตย์ในราศีใดก็ตามดวงชะตาใดที่ไม่เคยเป็นเศรษฐีมาก่อนก็จะกลับเป็นผู้บริบูรณ์ด้วยธนทรัพย์สมบัติได้ ผู้ที่มีสถานะภาพสูงเด่นในวงการอาชีพต่าง ๆ หรือแม้แต่สุลต่าน มักจะมีดวงชะตาเกี่ยวพันกับดาวอังคารที่สถิตย์ในราศีมีนเสมอ โดยจะมีดาวที่ทำมุมตรีโณฑ์ หรือโยคหลัง อันได้ ราหู (๘)ในราศีกรกฎ, เสาร์ (๗) ในราศีพิจิก และ อาทิตย์ (๑) ในราศีมังกร
ดาวเสาร์ (๗) ในราศีพิจิก ซึ่งครองทั้งตำแหน่งจุลจักรและราชาโชค ในกรณที่ลัคนามิได้สถิตย์ในราศีพฤศภหรือราศีกุมภ์ ดาวเสาร์จะคงสภาพในฐานะจุลจักร จะบันดาลให้เจ้าชะตาเป็นคนสุภาพเรียบร้อย เป็นคนซ่อนคมเก่งได้คบหาก็ไว้เนื้อเชื่อใจได้ แต่ถ้าหากในชะตานั้นดาวพฤหัสไม่เข้าเล็งกับดาวเสาร์ ก็จะทำให้ผู้นั้นกลับกลายเป็นคนอกตัญญูต่อผู้มีพระคุณไปในที่สุด แต่ถ้าพฤหัสเล็งทำมุมในราศีตรงกันข้าม ชีวิตเจ้าชะตาก็จะดำเนินไปในทำนองครองธรรม ไม่ต้องกลายเป็นคนต้นตรงและปลายคต
(แนวทางการศึกษาโหร อ.เทพย์ สาริกบุตร)