การเสี่ยงทาย คำทำนายในวันพืชมงคล
วันพืชมงคล คือ วันที่กำหนดพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพระราชพิธีเก่ามาแต่โบราณที่เสริมสร้างขวัญและกำลังใจแก่เกษตรกรของชาติ เพื่อเป็นการระลึกถึงความสำคัญของเกษตรกรที่มีต่อเศรษฐกิจไทย โดยมีการจัดพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ มีสืบเนื่องมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย ซึ่งพระราชพิธีนี้จะกระทำที่ท้องสนามหลวง ประกอบด้วย 2 พระราชพิธีคือ พระราชพิธีพืชมงคล และพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ
ในประเทศไทย การแรกนาขวัญซึ่งกระทำโดยราชสำนักนั้นประกอบด้วยพิธีสองอย่างตามลำดับ คือ พระราชพิธีพืชมงคล เป็นพิธีพุทธซึ่งตั้งขึ้นในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหามงกุฎ กับพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพิธีพราหมณ์ซึ่งกระทำสืบเนื่องมาแต่สมัยสุโขทัย ปัจจุบัน เรียกวันแรกนาขวัญว่า วันพืชมงคล ซึ่งจัดไม่ตรงกันทุกปีสุดแต่สำนักพระราชวังจะกำหนด วันพืชมงคลยังเป็นวันเกษตรกรไทย เพื่อระลึกถึงความสำคัญของเกษตรกรรมในเศรษฐกิจไทย และเป็นวันหยุดราชการด้วย แต่ไม่เป็นวันหยุดธนาคาร
สำหรับผ้านุ่งแต่งกาย ซึ่งพระยาแรกนา ตั้งสัตยาธิฐานหยิบนั้น เป็นผ้าลาย มีด้วยกัน 3 ผืน คือ หกคืบ ห้าคืบ และสี่คืบ ผ้านุ่งนี้จะวางเรียงบนโตกมีผ้าคลุม เพื่อให้พระยาแรกนาหยิบ ถ้าหยิบได้ผืนใด ก็จะมีคำทำนายไปตามนั้น
หยิบได้ผ้าสี่คืบ พยากรณ์ว่า น้ำจะมากสักหน่อย นาในที่ดอนจะได้ผลบริบูรณ์ดี นาในที่ลุ่มอาจจะเสียหายบ้าง ได้ผลไม่เต็มที่
หยิบได้ผ้าห้าคืบ พยากรณ์ว่า น้ำในปีนี้จะมีปริมาณพอดี ข้าวกล้าในนาจะได้ผลบริบูรณ์ และผลาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดีฅ
หยิบได้ผ้าหกคืบ พยากรณ์ว่า น้ำจะน้อย นาในที่ลุ่มจะได้ผลบริบูรณ์ดี แต่นาในที่ดอนจะเสียหายบ้าง ได้ผลไม่เต็มที่
อาหารเสี่ยงทายที่พระโคจะกินนั้น มีอยู่ 7 อย่างด้วยกัน ข้าวเปลือก ข้าวโพด ถั่วเขียว งา เหล้า น้ำ และหญ้า พระโคกินสิ่งใดก็จะมีคำทำนายไปตามนั้น ซึ่งแต่ละอย่างมีความหมายต่างกัน ดังนี้
1.ข้าวเปลือก ให้ความหมายว่า ในปีนั้นจะอุดมสมบูรณ์ไปด้วย ข้าว ธัญญาหาร
2.ข้าวโพด ให้ความหมายว่า ในปีนั้นจะอุดมสมบูรณ์ไปด้วย ข้าว ธัญญาหาร
3.ถั่ว ให้ความหมายว่า การเกษตรในปีนั้นจะอุดมไปด้วยภักษาหาร คือ ความอิ่มท้อง ความอุดมสมบูรณ์ ไม่อดอยาก
4.งา ให้ความหมายว่า การเกษตรในปีนั้นจะอุดมไปด้วยภักษาหาร คือ ความอิ่มท้อง ความอุดมสมบูรณ์ ไม่อดอยาก
5.น้ำ ให้ความหมายว่า จะมีน้ำที่อุดมสมบูรณ์ ทำให้ ผลไม้ ข้าว ปลา เนื้อสัตว์ อุดมสมบูรณ์ไปด้วย
6.ต้นหญ้า ให้ความหมายว่า จะมีน้ำที่อุดมสมบูรณ์ ทำให้ ผลไม้ ข้าว ปลา เนื้อสัตว์ อุดมสมบูรณ์ไปด้วย
7.เหล้า ให้ความหมายว่า การคมนาคมจะรุ่งเรือง การค้าระหว่างประเทศจะมีความสมบูรณ์พูนสุขขึ้น
